Το πρόγραμμα

CANNABinAutism

Ο αυτισμός ειναι είναι μία νευροαναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ελλειμματική κοινωνική επαφή και απουσία δυνατότητας ανάπτυξης ώριμης συναισθηματικής σχέσης,  νοητική υστέρηση, γνωστικά ελλείμματα,  καθυστερημένη ανάπτυξη ή και παντελή απουσία λόγου, περιορισμένου εύρους και στερεοτυπικού χαρακτήρα (προφίλ) κινήσεις, υπερβολική απόκριση σε αισθητικά ερεθίσματα, και αυξημένη συνοσηρότητα με επιληψία. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν ήδη αναδείξει τα υψηλά ποσοστά επιπολασμού του αυτισμού στον παιδικό πληθυσμό με 1 στα 1000 παιδιά να υποφέρουν από αυτισμό.

Παρα τις αυξανόμενες προσπάθειες των τελευταίων χρόνων σε κλινικό και προκλινικο επίπεδο το νευροβιολογικό υπόστρωμα το αυτισμού παραμένει «αχαρτογράφητο» ενώ η θεραπευτική του παρέμβαση εστιάζεται κύριως στη χρήση αντιψυχωσικών φαρμάκων λόγω της  κατασταλτικής τους δράσης στη συμπεριφορά.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι εδώ και αρκετά χρόνια έχει ξεκινήσει σοβαρή ερευνητική προσπάθεια και αντίστοιχη συζήτηση για την εμπλοκή του ενδοκανναβινειδούς συτήματος στον αυτισμό και τη χρήση είτε μεμονωμένων δραστικών ουσιών (κανναβιδιόλη, ανταγωνιστές του ενδοκανναβινοειδους συστήματος) είτε συγκεκριμένων εκχυλισμάτων του φυτού κάνναβης (που περιέχουν συγκεκριμένο ποσοστό σε γνωστά κανναβινεοιδή όπως κανναβιδιόλη και Δ9 τετραυδροκανναβινόλη) προκειμένου της ανάσχεσης της ανάπτυξης της συμπτωματολογίας του αυτισμού.

Οι ερευνητικές αυτές προσπάθειες είναι σε ελλιπείς σε αρκετά επίπεδα όπως της μεταφραστικής έρευνας, της χρήσης αξιόπιστων και τυποποιημένων σκευασμάτων, της κλινικής προσέγγισης ενώ δεν υπάρχουν μελέτες οι οποίες σε παράλληλο επίπεδο να συλλέγουν πληροφορίες τόσο για το νευροβιολογικό υπόστρωμα αλλά και την επίδραση της επιλεγόμενης θεραπευτικής αντιμετώπισης .

Με βάση τα παραπάνω το CANNABinAutism προτείνει μία ολοκληρωμένη προσέγγιση με τη χρήση αξιόπιστων ταυτοποιημένων εκχυλισμάτων κάνναβης και δραστικών συστατικών και του προκλινικού ελέγχου τους χρησιμοποιώντας φαρμακολογικές, νευροβιολογικές και ηλεκτροφυσιολογικές προσεγγίσεις στον επίμυ Fmr1KO.

Ο επίμυς Fmr1KO αποτελεί άριστο ζωϊκό μοντέλο μελέτης του συνδρόμου του εύθραυστου Χ χρωμοσώματος (the fragile X syndrome (FXS)), της πιο κοινής κληρονομικής μορφής και της μόνης ταυτοποιημένης μονογενετικής αιτίας νοητικής ανεπάρκειας στον άνθρωπο, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως ως ένα πειραματικό πρότυπο μελέτης για την έρευνα του αυτισμού (Bakker and al. 1994, Kaufmann, et al. 2004, Hagerman, et al. 2005).

Στα πλαίσια του CANNABinAutism

1) Διασφαλίζονται δείγματα καλλιεργειών που θα αναπαράγουν το ίδιο ποσοστό φυτοδραστικων ουσιων ώστε να εξασφαλιστεί η επαναληψιμότητα σε επίπεδο συλλογής πρώτης ύλης. ΚΟΙΝΣΕΠ-ΘΕΣΣΑΛΙΑ

2) Ακολουθεί ανάπτυξη μεθοδολογίας προκειμένου της απόκτησης εκχυλισμάτων και δραστικών συστατικών της βιομηχανικής κάνναβης, ΕΚΠΑ Τμήμα Φαρμακογνωσίας Φαρμακευτική Σχολή

3) Πραγματοποείται i)μελέτη και αποτύπωση βιοφαινοτύπου του ζωικού μοντέλου Fmr1KO και ii)διερευνάται η ανάσχεση συγκεκριμένων συμπεριφορικών και νευροβιολογών παραμέτρων μετά τη χρόνια χορήγηση είτε μεμονωμένων δραστικών συστατικών είτε επιλεγμένων εκχυλισμάτων που ασκούν αγωνιστική η ανταγωνιστική δράση στο ενδοκανναβινοειδές συστημα.

     a. Συμπεροφορικές δοκιμασίες: κινητική δραστηριότητα, υπερυψωμένος λαβύρινθος, προτίμηση στη σουκρόζη, διαδικασία αναγνώρισης νέου αντικειμένου (δείκτης -ανγνωριστικής μνημης) εκτίμηση ανώτερης γνωστικής λειτουργίαs- ‘γνωστικής ευκαμψίας» (attentional set-shift test, simplified version), στερεοτυπικές αποκρίσεις (αυτοπεριποίηση, chewing)

     b. Μελέτη έκφρασης νευροχημικών και μοριακών δεικτών που σχετίζονται με πλαστικότητα σε εγκεφαλικές περιοχές που υποστηρίζουν γνωστικές, μεταιχμιακές και αισθητικο- κινητικές λειτουργίες (επίπεδα γλουταμικού, Υπομονάδες (φωσφοριλυωμένες) υποδοχέων ΝΜDΑ (ΝR1, NR2A NR2B, NR2C), AMPA (GLuR1, GluR2), και μεταβοτροπικών (mGLuR- Nature paper) Κινάσες PKC, PKA, CaMKII και ΕRΚ1/2, BDNF, TrkB, p75 και , Synapsin I, PSD Hεκφραση υπομονάδων υποδοχέων NMDA, AMPA και mGLu θα συνδυαστούν με τις αντίστοιχες μεταβολές των σηματοδοτικών μορίων που εμπλέκονται στην αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών των υποδοχέων και ειδικά μεταξύ  NMDA, AMPA. Οι μεταβολές των υποδοχέων θα συνδυαστούν με τις μεταβολές στους δείκτες συναπτικής πλαστικότητας δεδομένου ότι η ισχύς της συναπτικής πλαστικότητας διαμορφώνεται τόσο από τη γλουταματεργική νευροδιαβίβαση όσο και από τις προσαρμογές των μοριακών δεικτών.

     c. Οι προαναφερθείσες εκτιμήσεις θα εκτίμηθούν σε επίπεδο διαφυλλικών διαφορών (ΕΚΠΑ-Φαρμακολογία)

4) Μελέτη και αποτύπωση νευροφυσιολογικού ενδοφαινοτύπου του ζωικού μοντέλου Fmr1KO σε αρσενικούς και θυλυκούς επίμυες. Διερευνηση της ανάσχεσης συγκεκριμένων παραμέτρων μετά τη χρόνια χορήγηση είτε μεμονωμένων δραστικών συστατικών είτε επιλεγμένων εκχυλισμάτων που ασκούν αγωνιστική η ανταγωνιστική δράση στο ενδοκανναβινοειδές συστημα σε in vitro και in vivo δοκιμασίες. Συνεργασία ως προς την επιλογή των δοσολογικών σχηματων και με την ΕΕ 3.  (ΠΠ- Φυσιολογία)

5. Μελέτη και αποτύπωση μορφολογικών και μοριακών δεικτών του ζωικού μοντέλου Fmr1KO σε αρσενικούς και θηλυκούς επίμυες. Διερεύνηση της ανάσχεσης συγκεκριμένων παραμέτρων μετά τη χρόνια χορήγηση είτε μεμονωμένων δραστικών συστατικών είτε επιλεγμένων εκχυλισμάτων που ασκούν αγωνιστική η ανταγωνιστική δράση στο ενδοκανναβινοειδές συστημα. σε συνεργασία ως προς την επιλογή των δοσολογικών σχημάτων και με την ΕΕ 3.(ΙΒΕΑΑ)

Απώτερος στόχος:

  1. Αριστη αποτύπωση σε πολλά επίπεδα του ζωικού μοντέλου. Σύνθεση αποτελεσμάτων σε οριζόντιο και κάθετο επίπεδο.
  2. Φαρμακολογικός έλεγχος και αξιολόγηση της δράσης των δοσολογικών μας σχημάτων
  3. Εκτίμηση Διαφυλικών διαφορών σε οριζόντιο και κάθετο επίπεδο.
  4. Συσχέτιση του συμπεριφορικού φαινότυπου με εκείνα τα βιοχαρακτηριστικά που «δείχνουν» δομική και λειτουργική πλαστικότητα, νευρογένεση (εστιάζοντας κυρίως σε γλουταμικο)